10 godzin temu
Mieszkania w blokach z wielkiej płyty cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem, a ich ceny w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy wzrosły średnio o jedną czwartą. Dla wielu Polaków najważniejsze pozostaje jednak pytanie o trwałość tych konstrukcji. Bloki miały służyć tylko przez 50 lat. Czeka nas fala bezdomności? Eksperci ucinają spekulacje.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
12 milionów Polaków w wielkiej płycie
W Polsce znajduje się około 60 tysięcy bloków wzniesionych w technologii wielkiej płyty. Mieszka w nich blisko 12 milionów osób, co stanowi jedną trzecią populacji całego kraju. Te charakterystyczne budynki zapewniają około 20 procent wszystkich mieszkań w kraju. Większość z nich powstała w latach 70. i 80. ubiegłego wieku, choć początki tej technologii sięgają lat 50.
Przez lata pokutowało przekonanie, iż bloki z wielkiej płyty projektowano z myślą o maksymalnie 50-letnim okresie użytkowania. To rodziło obawy, iż Polskę czeka niedługo fala wyburzeń, która jeszcze bardziej pogłębiłaby i tak trudną sytuację mieszkaniową. Najnowsze badania przynoszą jednak znacznie bardziej optymistyczne wnioski.
Ministerstwo rozwiewa wątpliwości
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju w 2019 roku rozpoczęło szczegółowe badania stanu technicznego budynków wzniesionych w technologii wielkiej płyty. Po dwóch latach analiz specjaliści doszli do jednoznacznych wniosków – bloki są bezpieczne i przy odpowiedniej modernizacji mogą służyć mieszkańcom przez wiele kolejnych dekad.
Kluczowe dla oceny trwałości wielkiej płyty są również najnowsze badania przeprowadzone przez Instytut Techniki Budowlanej. Wykazały one, iż beton w tych konstrukcjach zachowuje swoje adekwatności, a jego jakość nie budzi większych zastrzeżeń. Decydującym czynnikiem dla długowieczności bloków jest stan techniczny połączeń między płytami oraz kondycja betonowych elementów konstrukcyjnych.
Wbrew powszechnym opiniom, współczesne badania wykazały, iż rzeczywista trwałość tych budynków jest znacznie większa niż pierwotnie zakładano. Eksperci w dziedzinie budownictwa i konstrukcji budowlanych szacują obecnie, iż bloki mogą przetrwać od 70 do choćby 120 lat od momentu ich wzniesienia. Oznacza to, iż większość z nich pozostanie w użytku co najmniej do lat 2060-2080, a niektóre – przy adekwatnej konserwacji i modernizacji – mogą służyć mieszkańcom choćby do końca obecnego stulecia.
Konieczna modernizacja i adaptacja
Aby bloki z wielkiej płyty mogły przez cały czas bezpiecznie służyć mieszkańcom, niezbędne są systematyczne działania modernizacyjne. Obejmują one wzmacnianie stalowych połączeń między płytami, stosowanie nowoczesnych środków antykorozyjnych zabezpieczających beton, poprawę izolacji termicznej budynków oraz unowocześnianie instalacji elektrycznych, wodno-kanalizacyjnych i grzewczych.
Już w latach 80. ubiegłego wieku rozpoczęto pierwsze programy remontowe, a systematyczne modernizacje, szczególnie w zakresie termoizolacji, znacząco przedłużyły funkcjonalność tych budynków. Eksperci podkreślają, iż choć nieuchronnie zbliża się moment, gdy najstarsze bloki będą wymagały szczególnej uwagi, nie ma ryzyka, iż z dnia na dzień tysiące ludzi zostaną bez dachu nad głową.
Coraz częściej wprowadzane są również inteligentne systemy zarządzania budynkami, które pozwalają na efektywniejsze wykorzystanie energii i zwiększają komfort mieszkańców. Niektóre bloki poddawane są bardziej zaawansowanym modyfikacjom, takim jak instalacja wind w budynkach, które pierwotnie ich nie posiadały, czy adaptacja dachów na przestrzenie użytkowe.
Dzięki kompleksowym działaniom modernizacyjnym budynki z wielkiej płyty mogą stać się bardziej funkcjonalne i lepiej dostosowane do współczesnych standardów mieszkaniowych. Przedstawiciele ministerstwa deklarują wsparcie dla inwestycji modernizacyjnych, uznając je za najważniejsze dla utrzymania dobrego stanu technicznego wielkopłytowego zasobu mieszkaniowego.
Rosnące ceny mieszkań w blokach
Mimo licznych mankamentów, mieszkania w blokach z wielkiej płyty są przez cały czas poszukiwane na rynku nieruchomości. W ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy ich ceny wzrosły średnio o 25 procent, a eksperci spodziewają się dalszych podwyżek. Taki trend można tłumaczyć ogólnym wzrostem cen na rynku nieruchomości, ale także potwierdzeniem dobrego stanu technicznego tych budynków i ich długiej perspektywy użytkowania.
Dla wielu Polaków mieszkania w blokach z wielkiej płyty są przez cały czas atrakcyjną opcją ze względu na relatywnie niższe ceny w porównaniu do nowego budownictwa, dobrą lokalizację (często w centralnych częściach miast) oraz rozwinięta infrastrukturę osiedli, które przez lata obrosły w sklepy, szkoły, przedszkola i tereny rekreacyjne.
Chociaż wielka płyta ma swoje wady, takie jak słaba izolacja akustyczna czy przestarzałe instalacje, to najnowsze badania potwierdzają, iż przy odpowiedniej modernizacji może ona zapewnić bezpieczne i funkcjonalne mieszkania przez wiele kolejnych dekad, co jest dobrą wiadomością dla milionów Polaków.
