Co się stałem z prototypem czołgu PL-01 Concept?

PL-01 Concept – spektakularny prototyp, którego nikt nigdy nie zamówił.

• Powstał wyłącznie prototyp na podwoziu CV90 (dostępnym dzięki Memorandum OBRUM-BAE, 2012 r.) nie przeprowadzono prób kwalifikacyjnych ani choćby badań wstępnych prototypu PL-01; pokaz w Kielcach 2013 i jazdy dla prasy w 2015 r. służyły głównie marketingowi CV90 Boforsbrak statusu programu MON - brak środków na rozwój i „twarde” wymogi wojska.
• Niewykrywalne dla radarów nadwozie z modułami kompozytowymi/płyty RAM + aktywny kamuflaż/chłodze nierozwiązania zapewniały < 0,6 m² RCS i obniżenie sygnatury do ≥ 50 °C otoczenia. Technologia w 2013 znajdowała się na TRL 4–5 – koszt, masa, zasilanie i serwis przekraczały możliwości pojazdu ~35 t
• Armata 120 mm w bezzałogowej wieży (RUAG CTG/L50) - atrakcyjny stosunek siły ognia do masy wymagała zachodniej licencji, importu automatów i amunicji, co podnosiło cenę > 9 mln € za sztukę.
• Brak spójnego zapotrzebowania po stronie Sił Zbrojnych RP - w latach 2013–17 priorytetem były: artyleria (Krab), OPL (Wisła/Narew), lotnictwo (F-35); program Gepard (lekki czołg) anulowano w 2017; Wojska Lądowe skierowały się ku BWP Borsuk i ciężkiemu MBT (Abrams/K2PL)
• Rozpad konsorcjum (BAE przesuwa siły na CV90 Mk IV; OBRUM konsolidowany w PGZ, skupia się na Borsuku) bez partnera brak dostępu do silnika, skrzyni RENK, zawieszenia hydropneumatycznego. MON oczekiwał min. 60 % polonizacji – nieosiągalne przy rozproszonych poddostawcach.
• Koszt vs. efekt - czołg lekki o pancerzu STANAG 4+ kosztowałby niemal tyle, co nowy Leopard 2A7, a oferował gorsze opancerzenie. po 2014 r. (Ukraina-Rosja) priorytetem stała się odporność na PPK, artylerię i drony, nie „niewidzialność”

Chronologia

• 09.2013 — MSPO Kielce: makieta PL-01 przyciąga światowe media; MON nie wpisuje pojazdu do PMT, licząc na transfer CV90 w ramach programu „Gepard”.
• 2015: demonstrator na podwoziu CV90 jeździ po poligonie; brak decyzji o finansowaniu badań kwalifikacyjnych.
• 2016-2017: priorytety Wojska Lądowego zmieniają się po analizie walk w Donbasie; w maju 2017 r. resort oficjalnie kasuje Geparda.
• 2018: BAE kończy angaż w Polsce, fokus na CV90 Mk IV dla Czech i Słowacji. OBRUM przechodzi z zespołem do projektu Borsuk.
• 2020-2022: PGZ podpisuje umowy na Abramsy i K2 PL – rola lekkiego czołgu staje się zbędna.

Co pozostało po projekcie?

• Kształtowanie RCS i moduły pancerzy – część rozwiązań trafiła jako know-how do projektu demonstratora „Stealth Turret” pokazywanego przez PCO i OBRUM w 2022 r.
• Interfejsy wieży bezzałogowej – doświadczenie wykorzystano przy bezzałogowej armatohaubicy 155 mm „Krab-Next”.
• Zespół inżynierski – zasilił program Borsuk i ciężkiego IFV PGZ.

Podsumowanie

PL-01 był efektownym demonstratorem marketingowym, ale nie miał ani zdefiniowanego polskiego wymogu operacyjnego, ani finansowania badań wojskowych, a po 2014 r. priorytety MON przesunęły się ku cięższym, lepiej opancerzonym platformom – dlatego projekt wygasł, zanim przekroczył próg realnego programu zbrojeniowego.