Nowe działanie w ramach FEnIKS: odbudowa i termomodernizacja budynków
15 maja 2025 r. Komitet Monitorujący program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Środowisko i Klimat 2021-2027 (FEnIKS) warunkowo zatwierdził kryteria wyboru projektów związanych z odbudową infrastruktury publicznej po powodzi. Działania te zostaną objęte wsparciem w ramach nowego działania FENX.11.02.
Nowy mechanizm finansowania pozwoli na odbudowę uszkodzonych lub zniszczonych budynków użyteczności publicznej w regionach dotkniętych powodzią z września 2024 r. – głównie w południowo-zachodniej Polsce. Jednocześnie projekty będą musiały uwzględniać poprawę efektywności energetycznej obiektów.
70 mln euro na bezzwrotne wsparcie
Planowana pula środków przeznaczonych na wsparcie projektów wynosi 70 mln euro. Dofinansowanie będzie udzielane w formie bezzwrotnej i obejmie do 95% wydatków kwalifikowalnych projektu.
Zakłada się, iż konkursy na składanie wniosków ruszą w czerwcu, niezwłocznie po akceptacji zmian w programie FEnIKS przez Komisję Europejską. Nabór potrwa do końca października 2025 r.
Kto może skorzystać ze wsparcia?
O środki będą mogły ubiegać się jednostki administracji publicznej – zarówno rządowej, jak i samorządowej – oraz ich jednostki organizacyjne. Dofinansowanie będzie dostępne również dla instytucji naukowych, edukacyjnych oraz placówek ochrony zdrowia.
Jakie inwestycje będą wspierane?
Główne obszary wsparcia obejmą działania mające na celu:
- podniesienie efektywności energetycznej,
- przywrócenie funkcji użytkowych budynków,
- wymianę uszkodzonych w wyniku powodzi źródeł ciepła.
Każdy projekt będzie musiał bazować na wcześniej wykonanym audycie energetycznym. Warunkiem uzyskania wsparcia będzie osiągnięcie co najmniej 20% oszczędności energii pierwotnej po realizacji inwestycji.
Wsparcie dla działań dodatkowych
Oprócz podstawowego zakresu, projekty będą mogły uwzględniać również działania dodatkowe, wykraczające poza wyniki audytów energetycznych. Wśród nich znajdą się:
- usuwanie skutków powodzi,
- działania proekologiczne, takie jak zielone dachy i ściany, rozwój elektromobilności czy montaż urządzeń do magazynowania energii,
- rozwiązania wspierające cyfryzację budynków i gospodarkę obiegu zamkniętego,
- zwiększenie dostępności infrastruktury oraz działania zwiększające odporność obiektów na zagrożenia (w tym kinetyczne i ABC).
Koszty związane z tymi zadaniami będą mogły stanowić do 20% wartości kwalifikowalnych projektu.
Kluczowe terminy i warunki
- Maksymalny poziom dofinansowania UE: 95% wydatków kwalifikowalnych
- Planowany start naboru: czerwiec 2025 (po decyzji KE)
- Zakończenie naboru: październik 2025
- Warunek minimalny: 20% oszczędności energii pierwotnej
Program FEnIKS ma na celu nie tylko odbudowę, ale również unowocześnienie infrastruktury publicznej, by lepiej odpowiadała na wyzwania klimatyczne i środowiskowe.
Zobacz również:- Rząd planuje przesunięcie ponad 3 mld euro w programie FEnIKS. Więcej środków na usuwanie skutków powodzi i OZE
- 100 mln dla szkół. 11 gmin otrzymuje środki na termomodernizacje
- Raport MIWO: Termomodernizacja budynków w Polsce obniży straty energii o 40%
