Fundacja rodzinna Mentzena

W nie­daw­nej de­ba­cie pre­zy­denc­kiej w TV Re­pu­bli­ka wy­wią­za­ła się roz­mo­wa mię­dzy Sła­wo­mi­rem Ment­ze­nem a Szy­mo­nem Ho­łow­nią, któ­rej trans­kryp­cję po­ni­żej prze­sy­łam. A da­lej przed­sta­wiam me­ry­to­rycz­ną ana­li­zę tej wy­mia­ny zdań:

Szy­mon Ho­łow­nia: Mam tu ta­ki fil­mik, za­raz od­two­rzę. Zna ten fil­mik? Ja mo­że po­wiem, o co cho­dzi. Otóż na tym fil­mi­ku chwa­li się pan, jak zro­bił pan pol­skie pań­stwo na pra­wie 3 mi­lio­ny zło­ty­ch. Prze­nie­sio­ne ak­cje fir­my Ment­zen S.A. do fun­da­cji ro­dzin­nej i sprze­daż przez te fun­da­cje, że­by unik­nąć za­pła­ce­nia 2,8 mi­lio­na po­dat­ków pol­skie­mu pań­stwu. Pan mi­lio­ner nie chce za­pła­cić pol­skie­mu pań­stwu po­dat­ków. Pan się te­go nie wsty­dzi? Pan wy­obra­ża so­bie roz­wój Pol­ski bez po­dat­ków, bo to po­stu­lo­wa­li­ście...

Sła­wo­mir Ment­zen: Ma­cie Pań­stwo do­wód te­go, iż Mar­sza­łek Sej­mu nie ro­zu­mie, jak pra­wo w Pol­sce funk­cjo­nu­je. Usta­wa o fun­da­cja­ch ro­dzin­ny­ch zo­sta­ła przy­ję­ta w po­przed­niej ka­den­cji par­la­men­tu. Po­par­li ją wszy­scy: PiS, Plat­for­ma, na­wet le­wi­ca po­par­ła tę usta­wę... bo to je­st po pro­stu do­bra usta­wa, któ­ra funk­cjo­nu­je w wie­lu kra­ja­ch Unii Eu­ro­pej­skiej. Nie je­st praw­dą, iż ja uni­kam ja­kie­go­kol­wiek opo­dat­ko­wa­nia. Fun­da­cja Ro­dzi­na słu­ży re­in­we­sto­wa­niu ty­ch środ­ków i po dro­dze nie pła­ci się po­dat­ku. Ale je­że­li chcę wy­pła­cić ja­kie­kol­wiek pie­nią­dze z tej fun­da­cji, pła­cę z te­go nor­mal­ny po­da­tek. Wy­pła­ca­łem już z tej fun­da­cji pie­nią­dze i od każ­dej ta­kiej wy­pła­ty pła­ci­łem nor­mal­nie po­da­tek do­cho­do­wy.

Szy­mon Ho­łow­nia: Tyl­ko ak­cje pan sprze­dał?

Sła­wo­mir Ment­zen: Tak. Jak pie­nią­dze ze sprze­da­ży ty­ch ak­cji wy­pła­ci­łem do swo­je­go ma­jąt­ku pry­wat­ne­go, to nor­mal­nie za­pła­ci­łem od te­go po­da­tek zgod­nie z pra­wem. I bar­dzo mi przy­kro, iż nie ro­zu­mie pan jak do­brym in­stru­men­tem dla re­in­we­sto­wa­nia, dla wzro­stu pol­skiej go­spo­dar­ki są fun­da­cje ro­dzin­ne. To je­st wła­śnie pro­blem, iż po­li­ty­cy nie ro­zu­mie­ją, jak dzia­ła go­spo­dar­ka, na czym po­le­ga re­in­we­sto­wa­nie...

Szy­mon Ho­łow­nia: Praw­da je­st ta­ka: fun­da­cje ro­dzin­ne stwo­rzo­no po to, że­by za­bez­pie­czyć dzie­dzi­cze­nie w pol­ski­ch ro­dzin­ny­ch fir­ma­ch. Dla­te­go wła­śnie, bo nie przy­pusz­cza­li­śmy, iż ta­kie cwa­nia­ki jak pan bę­dą pró­bo­wa­ły wy­ko­rzy­sty­wać te me­cha­ni­zmy do te­go, że­by nie pła­cić po­dat­ków od ak­cji ze swo­ich firm. Chce pan być pre­zy­den­tem Rzecz­po­spo­li­tej Pol­skiej? Da­lej pan bę­dzie sprze­da­wał ak­cje przez fun­da­cję, że­by Rzecz­po­spo­li­tej Pol­skiej nie za­pła­cić po­dat­ków?

Sła­wo­mir Ment­zen: To za­rzut rów­nie głu­pi jak­by za­rzu­cał mi pan, iż ko­rzy­stam z kwo­ty wol­nej od po­dat­ku.

Szy­mon Ho­łow­nia: Cze­mu wy­bu­do­wa­li te dro­gi jak nie z po­dat­ków, któ­ry­mi pan dzi­siaj tu do stu­dia do­je­chał? Je­st pan sa­mo­lub­nym mi­lio­ne­rem, któ­ry cwa­nia­ku­je na po­dat­ka­ch.

Sła­wo­mir Ment­zen: Pła­cę wyż­sze po­dat­ki od pa­na, za­rów­no pro­cen­to­we, jak i w zło­tów­ka­ch...

Oto me­ry­to­rycz­na oce­na:

  Spór prze­ra­dza się w po­je­dyn­cze strza­ły re­to­rycz­ne („sa­mo­lub­ny mi­lio­ner” vs. „nie ro­zu­mie pan go­spo­dar­ki”), ale me­ri­tum to dy­le­mat czy fun­da­cja ro­dzin­na to le­gal­na za­chę­ta do in­we­sto­wa­nia, czy nad­uży­wa­na ulga dla bo­ga­ty­ch.

Co to za usta­wa i jak na­praw­dę dzia­ła po­da­tek?

  Fun­da­cja ro­dzin­na (usta­wa z 26 I 2023) ma umoż­li­wiać prze­ka­za­nie firm dzie­ciom bez roz­drob­nie­nia udzia­łów, je­st zwol­nio­na z CIT tak dłu­go, jak ob­ra­ca ma­jąt­kiem w środ­ku. Gdy wy­pła­ca środ­ki fun­da­to­ro­wi lub be­ne­fi­cjen­tom, pła­ci 15% ry­czał­to­we­go CIT, u naj­bliż­szej ro­dzi­ny PIT mo­że wy­no­sić 0%, dal­szej: 10 – 15%.

Co zro­bił Ment­zen?

  Wnió­sł ak­cje spół­ki do fun­da­cji, po­tem sprze­dał je we­wnątrz fun­da­cji i nie za­pła­cił po­dat­ku od zby­cia w tym mo­men­cie. Gdy­by wy­pła­cił so­bie go­tów­kę, fun­da­cja mu­sia­ła­by od­pro­wa­dzić 15% CIT, a on (ja­ko fun­da­tor = „ze­ro­wa gru­pa”) nie pła­cił­by PIT. Czy­li po­da­tek za­pła­ci póź­niej i niż­szy niż stan­dar­do­we 19% + 4% da­ni­ny so­li­dar­no­ścio­wej, któ­ry po­nio­sła­by oso­ba fi­zycz­na przy bez­po­śred­niej sprze­da­ży. Je­st to le­gal­ne i uczci­we.

  Par­la­ment (od le­wi­cy po PiS) chciał przy­cią­gnąć ka­pi­tał i za­po­biec wy­pro­wa­dza­niu firm do Liech­ten­ste­inu czy Mal­ty — stąd hoj­ne zwol­nie­nia. Usta­wa nie wpro­wa­dzi­ła pro­gów kwo­to­wy­ch ani te­stu „in­we­sty­cyj­ne­go” – każ­dy mo­że użyć fun­da­cji, by od­ro­czyć lub ob­ni­żyć po­da­tek.

Jak wy­tłu­ma­czyć to prze­cięt­ne­mu wy­bor­cy?

  Wy­obraź so­bie, iż ma­sz skar­bon­kę-sejf. Do­pó­ki pie­nią­dze le­żą w sej­fie, urząd skar­bo­wy cze­ka. Kie­dy wyj­mie­sz bank­no­ty i wło­ży­sz je do port­fe­la, od­da­je­sz z te­go 15 gr od każ­dej zło­tów­ki. Je­śli ni­gdy nie otwo­rzy­sz sej­fu, fi­skus ni­gdy ich nie zo­ba­czy.

  Ment­zen sprze­dał ak­cje w środ­ku sej­fu. Te­raz ma za­mro­żo­ne mi­lio­ny, któ­re mo­że re­in­we­sto­wać bez po­dat­ku. Kie­dy (i je­śli) wyj­mie z ni­ch go­tów­kę na pry­wat­ny jacht, za­pła­ci 15%. Ho­łow­nia mó­wi: „Sko­ro ko­rzy­sta­sz z pol­ski­ch dróg dziś, płać dziś”. Ment­zen od­po­wia­da: „Pra­wo po­zwa­la mi pła­cić, gdy na­praw­dę coś z te­go ma­jąt­ku zu­ży­wam na sie­bie, a w mię­dzy­cza­sie ro­sną pol­skie fir­my”.

Sed­no spo­ru:

➡️ Prag­ma­ty­ka: usta­wa fak­tycz­nie za­chę­ca do ku­mu­lo­wa­nia ka­pi­ta­łu w kra­ju za­mia­st na Cy­prze.
➡️ Po­li­ty­ka: dla czę­ści opi­nii pu­blicz­nej wy­glą­da to jak uprzy­wi­le­jo­wa­nie bo­ga­ty­ch, bo eta­to­wiec pła­ci 12–32% PIT co mie­siąc, a mi­lio­ner mo­że pła­cić 0% przez la­ta, a po­tem 15%.
➡️ Eko­no­mia: Sa­mo od­su­nię­cie w cza­sie za­pła­ty po­dat­ku — na­wet gdy­by koszt ka­pi­ta­łu wy­no­sił 0% — da­je re­al­ny zy­sk, bo przez te la­ta pie­nią­dze mo­gą pra­co­wać lub przy­naj­mniej nie są po­bie­ra­ne przez fi­sku­sa. To kla­sycz­ny me­cha­ni­zm ulgi in­we­sty­cyj­nej, tyl­ko bez obo­wiąz­ku in­we­sto­wa­nia w kon­kret­ny cel.
➡️ Ety­ka: py­ta­nie nie brz­mi „czy le­gal­ne?”, le­cz „czy spra­wie­dli­we?”. Tu­taj wy­bor­ca mu­si sam oce­nić, któ­ra nar­ra­cja je­st bliż­sza je­go in­tu­icji: wol­no­ryn­ko­wa czy so­cja­li­stycz­na.

  Po pro­stu Ment­zen je­st wol­no­ryn­kow­cem, po­pie­ra ka­pi­ta­li­zm, a Ho­łow­nia je­st so­cjal­de­mo­kra­tą, po­pie­ra so­cja­li­zm. Ment­zen to dok­tor eko­no­mii, zna się na go­spo­dar­ce i do­głęb­nie ro­zu­mie sys­tem po­dat­ko­wy, a Ho­łow­nia to igno­rant, nie ro­zu­mie me­cha­ni­zmów go­spo­dar­czy­ch i nad­ra­bia swo­ją nie­wie­dzę bez­czel­no­ścią i wy­uczo­ną spraw­no­ścią w sto­so­wa­niu nie­uczci­wy­ch chwy­tów ery­stycz­ny­ch. Ment­zen to ści­sło­wiec, me­ry­to­rycz­ny tech­no­kra­ta, a Ho­łow­nia to hu­ma­ni­stycz­na ma­szyn­ka do kła­ma­nia.

  Klu­cz do de­cy­zji wy­bor­cy: gło­su­je­sz nie nad ta­bel­ką CIT-PIT, tyl­ko nad tym, kie­dy i kto ma prze­nie­ść cię­żar utrzy­ma­nia pań­stwa: „w mia­rę za­ra­bia­nia” czy „do­pie­ro gdy wy­da na sie­bie”. A jesz­cze pro­ściej: wo­li­sz so­cja­li­zm, czy ka­pi­ta­li­zm? Je­śli po­do­ba ci się obec­ny so­cja­li­zm, eta­ty­zm, fi­ska­li­zm i re­dy­stry­bu­cja, to gło­suj na Trza­skow­skie­go, Ho­łow­nię, Na­wroc­kie­go, Bie­jat czy Zand­ber­ga — i bę­dzie­sz miał swo­ją ulu­bio­ną Ku­bę, We­ne­zu­elę, czy Ko­reę Pół­noc­ną w Pol­sce, a je­śli wo­lał­byś wol­no­ryn­ko­wy ka­pi­ta­li­zm, to gło­suj na Ment­ze­na i bę­dzie­sz miał Sin­ga­pur, Szwaj­ca­rię lub Liech­ten­ste­in w Pol­sce.

Grzegorz GPS Świderski
]]>https://t.me/KanalBlogeraGPS]]>
]]>https://Twitter.com/gps65]]>