Kakadu nauczyły się obsługiwać miejskie źródełka w Australii

Kakadu to ptaki o niezwykłej inteligencji. Na przykład te żyjące w Australii nauczyły się samodzielnie obsługiwać miejskie źródełka wody pitnej, zaskakując badaczy swoją zaradnością. To nie pierwszy raz, kiedy wprawiły ludzi w zdumienie! Kilka lat temu odkryły, jak otwierać kosze na śmieci w poszukiwaniu jedzenia. Co jeszcze potrafią?

Zachowania społeczne Kakadu i nauka przez obserwację

Badaczka Barbara Klump, podczas przeprowadzania innego projektu badawczego, zauważyła, iż kakadu białookie (Cacatua galerita) potrafią otwierać zawory miejskich źródełek w australijskich parkach, by napić się wody. Początkowo zjawisko zaobserwowano w Sydney, jednak niedługo podobne przypadki zaczęto zgłaszać w innych miastach – sugerując, iż ptaki te uczą się od siebie nawzajem. To tzw. transmisja kulturowa, czyli przekazywanie wiedzy nie genetycznie, ale społecznie. Eksperymenty wykazały, iż ptaki z jednej dzielnicy stosują tę samą technikę, ale różną od tej stosowanej przez kakadu z innego rejonu, co przypomina lokalne „tradycje” czy „dialekty” zachowań.

Zdolność do takiego uczenia się wymaga nie tylko dużej inteligencji, ale także umiejętności obserwacji, powtarzania ruchów i interakcji społecznych. Co więcej, niektóre osobniki potrafiły choćby zamknąć zawór po zakończeniu picia, co może sugerować wyższą formę rozumienia konsekwencji swoich działań. Jest to wyjątkowo zdumiewające zjawisko, ponieważ nie chodzi tylko o intelekt, ale też o motorykę. Kakadu nie ma przecież dłoni podobnych do ludzkich, a jednak świetnie sobie radzi przy źródełkach, posługując się dziobem.

Kakadu próbująca otworzyć bramkę; zdj. johshirl8/Depositphotos

Chociaż kakadu często wchodzą w kontakt z ptakami z sąsiednich grup, co zwykle sprzyja przekazywaniu nowych umiejętności, jak dotąd nie zaobserwowano, by inne osobniki przejęły tę konkretną technikę. Naukowcy przypuszczają, iż może mieć to związek z różnicami konstrukcyjnymi miejskich fontann – wiele z nich działa w oparciu o inne mechanizmy niż te używane w parku, w którym rozpoczęto obserwacje.

Doniesienia z różnych części Australii pokazują, iż wyspecjalizowane umiejętności kakadu obserwowane są także w innych regionach. Dzięki raportom obywateli, naukowcy uzyskali informacje o ptakach korzystających z fontann wodnych choćby ponad 800 km od Sydney.

W zeszłym tygodniu odezwał się do mnie ktoś z Brisbane – mówi Lucy Aplin, ekolog kognitywny i współautorka badania – Z jego relacji wynikało, iż w jednym z tamtejszych parków kakadu samodzielnie otwierają źródełka o zupełnie innym mechanizmie niż te, które badaliśmy.

Kakadu w miastach – adaptacja i wyzwania

Kakadu to ptaki, które doskonale odnajdują się w środowisku zurbanizowanym. Coraz częściej można je spotkać na obrzeżach australijskich aglomeracji, gdzie przystosowują się do obecności ludzi, hałasu i infrastruktury miejskiej. Ich dieta i zachowania ewoluują: potrafią otwierać kosze na śmieci, a teraz także obsługiwać źródełka wody, co zostało zaobserwowane przez Klump w 2021 r.

Z jednej strony, budzi to podziw dla ich zdolności przystosowawczych, z drugiej, rodzi pytania o granice koegzystencji dzikich zwierząt z człowiekiem. Władze lokalne nie podjęły jeszcze żadnej decyzji związanej z zabezpieczeniem poidełek. Biolodzy natomiast podkreślają znaczenie monitorowania takich zachowań i ich wpływu na miejskie ekosystemy.

Kakadu są bardzo odporne i bardzo dobrze się przystosowują – skomentowała Lucy Aplin, ekolog kognitywny z Australijskiego Uniwersytetu Narodowego i współautorka badań Klump. – Jestem przygotowana na to, iż jeszcze nie raz będę zaskoczona.

Zjawisko to nie tylko pokazuje, jak bardzo inteligentne są kakadu, ale również zmusza naukowców do przemyślenia dotychczasowych granic między kulturą ludzką a zwierzęcą. W przyszłości podobne obserwacje mogą pomóc lepiej zrozumieć mechanizmy ewolucji zachowań społecznych wśród ptaków i innych gatunków zwierząt.

zdj. główne: S B/Wikimedia