10 godzin temu
Masowe kontrole rejestracji źródeł ogrzewania w całej Polsce nabierają tempa. Specjalni kontrolerzy oraz strażnicy miejscy i gminni otrzymali nowe uprawnienia i systematycznie sprawdzają czy właściciele domów zgłosili swoje piece do CEEB. Jeden zaniedbany obowiązek może kosztować fortunę – mandaty sięgają 5 tysięcy złotych.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Od 2024 roku funkcjonariusze straży miejskiej prowadzą intensywne kontrole dotyczące obowiązku rejestracji źródeł ogrzewania w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Nowe uprawnienia pozwalają strażnikom na dokładną weryfikację nie tylko faktu zgłoszenia urządzenia, ale także prawdziwości podanych informacji. Kontrole obejmują rodzaj wykorzystywanego paliwa, klasę urządzeń grzewczych oraz zgodność z deklaracją.
Warszawa pokazuje skalę problemu – ponad 4000 kontroli
Stolica daje przykład tego, jak wyglądają masowe działania kontrolne. Dane za 2024 rok są wymowne – jak podaje TVN24, od stycznia do listopada straż miejska przeprowadziła ponad 4000 kontroli posesji w Warszawie. Ujawniono 1700 nieprawidłowości, nałożono 1032 mandaty karne na łączną kwotę około 120 tysięcy złotych.
Statystyki z innych miast również pokazują intensywność działań. W Poznaniu wykonano 769 kontroli sprawdzających rodzaj posiadanego kotła. W Gdańsku straż miejska przeprowadziła 414 kontroli pieców, wystawiając 89 mandatów na łączną kwotę 11,7 tysięcy złotych. Siemianowice Śląskie wprowadziły specjalne drony wyposażone w czujniki analizy dymu do monitorowania emisji z kominów.
Pan Marek zapłacił 3000 złotych za niezgłoszony piec
Historia właściciela domu w podwarszawskim Ożarowie pokazuje, jak brutal może być system kar. Pan Marek przez kilka lat używał kotła gazowego, nie wiedząc o obowiązku rejestracji w CEEB. Podczas kontroli straż miejska stwierdziła brak wpisu w rejestrze i nałożyła mandat w wysokości 3000 złotych.
„Nikt mnie nie informował o takim obowiązku. Myślałem, iż skoro to gaz, to wszystko jest w porządku” – tłumaczył pan Marek. Niestety, nieznajomość przepisów nie chroni przed karą. Strażnicy sprawdzili dokumentację techniczną kotła i porównali ją z brakiem wpisu w CEEB, co jednoznacznie potwierdziło naruszenie przepisów.
CEEB obejmuje każde urządzenie grzewcze
Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków to państwowy rejestr gromadzący informacje o wszystkich urządzeniach grzewczych o mocy do 1 MW. Obowiązek zgłoszenia dotyczy pieców, kominków, kotłów gazowych, pomp ciepła, a choćby paneli fotowoltaicznych.
Rejestracji podlegają zarówno budynki mieszkalne, jak i niemieszkalnie. Nie ma znaczenia, czy to najnowocześniejszy kocioł gazowy, stary piec węglowy czy romantyczny kominek opalany drewnem. Każde urządzenie musi być zgłoszone, a właściciele mają tylko 14 dni od momentu uruchomienia nowej instalacji.
Lista urządzeń wymagających rejestracji obejmuje wszystkie piece węglowe, gazowe i olejowe, kotły na pellet i drewno, kominki i piece kaflowe, pompy ciepła, kolektory słoneczne oraz instalacje fotowoltaiczne. choćby tymczasowe źródła ogrzewania w budynkach gospodarczych czy altankach muszą być zgłoszone.
Co to oznacza dla ciebie?
Jeśli posiadasz dom jednorodzinny, mieszkanie z własnym źródłem ciepła lub firmę z instalacją grzewczą, musisz sprawdzić, czy wszystkie urządzenia są zarejestrowane w CEEB. Kontrole mogą nastąpić bez ostrzeżenia, a strażnicy mają prawo wejść na posesję i szczegółowo sprawdzić instalację.
Kluczowe jest zrozumienie, iż nieznajomość przepisów nie chroni przed mandatem. choćby jeżeli przez lata nikt nie informował cię o obowiązku rejestracji, podczas kontroli będziesz musiał zapłacić karę. Straż miejska nie robi wyjątków i konsekwentnie egzekwuje przepisy.
Szczególnie narażeni są właściciele starszych nieruchomości, którzy mogą nie wiedzieć o nowych obowiązkach. Również właściciele domków letniskowych, altan czy budynków gospodarczych często zapominają o konieczności zgłoszenia tam zainstalowanych źródeł ciepła.
Wysokość kar może zaskoczyć
System kar za brak rejestracji jest bezlitosny. Mandaty wynoszą od 500 do 5000 złotych, a w przypadku odmowy przyjęcia mandatu sprawa może trafić do sądu. Wysokość kary zależy od rodzaju urządzenia i skali naruszenia przepisów.
Najwyższe kary dotyczą wielokrotnych naruszeń lub celowego ukrywania informacji przed kontrolerami. jeżeli strażnik stwierdzi, iż właściciel celowo podał nieprawdziwe informacje w CEEB albo całkowicie unika rejestracji, może nałożyć maksymalną karę 5000 złotych.
W przypadku pierwszego naruszenia i współpracy z kontrolerami kary są niższe, ale przez cały czas dotkliwe. Typowy mandat za niezgłoszony kocioł gazowy wynosi 1500-2000 złotych, a za piec węglowy może sięgnąć 3000-4000 złotych.
Praktyczne porady: jak uniknąć problemów
Najważniejsze jest jak najszybsze zgłoszenie wszystkich urządzeń grzewczych do CEEB. Rejestracja jest całkowicie bezpłatna i można ją wykonać w trzech sposób: online na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, listownie lub osobiście w urzędzie miasta.
Procedura rejestracji online jest prosta i zajmuje około 15 minut. Wystarczy podać podstawowe dane o budynku, właścicielu oraz parametry techniczne urządzenia grzewczego. System automatycznie generuje potwierdzenie rejestracji, które warto wydrukować i przechowywać.
Jeśli nie jesteś pewien, jakie dane techniczne podać, sprawdź tabliczkę znamionową na urządzeniu lub skontaktuj się z instalatorem. Ważne jest podanie prawdziwych informacji – strażnicy podczas kontroli porównują dane z CEEB z rzeczywistym stanem instalacji.
W przypadku wymiany urządzenia grzewczego należy zaktualizować dane w CEEB w ciągu 14 dni. Dotyczy to zarówno wymiany na nowsze urządzenie, jak i czasowego demontażu czy zmiany rodzaju paliwa.
Kontrole bez ostrzeżenia stają się standardem
Straż miejska zapowiada kontynuację intensywnych kontroli w 2025 roku. Funkcjonariusze mają prawo sprawdzać nieruchomości bez wcześniejszego ostrzeżenia, reagować na skargi sąsiadów oraz prowadzić systematyczne przeglądy całych osiedli.
Kontrole są często łączone – strażnicy sprawdzają jednocześnie segregację odpadów, rejestrację w CEEB oraz przestrzeganie uchwał antysmogowych. W regionach objętych uchwałami antysmogowymi dodatkowo weryfikują, czy spalane paliwo jest zgodne z przepisami.
Nowoczesne technologie wspomagają kontrolerów. W niektórych miastach, jak Siemianowice Śląskie, używane są drony z czujnikami analizy dymu. Urządzenia monitorują, czy z kominów nie wydobywają się niebezpieczne substancje, a w przypadku wykrycia nieprawidłowości strażnicy przystępują do kontroli posesji.
Program „Czyste Powietrze” a rejestracja w CEEB
Dane z CEEB mają najważniejsze znaczenie dla programów dotacyjnych. Właściciele niezarejestrowanych urządzeń nie mogą skorzystać z dofinansowania w ramach programu „Czyste Powietrze”, który oferuje dotacje do 69 tysięcy złotych na wymianę starych pieców.
Rejestracja umożliwia również łatwiejsze uzyskanie innych form wsparcia, takich jak ulgi podatkowe czy preferencyjne kredyty na modernizację energetyczną. Władze lokalne planują wykorzystywanie danych z CEEB do przygotowywania lokalnych programów wsparcia właścicieli nieruchomości.
W przyszłości CEEB może stać się podstawą do naliczania opłat środowiskowych lub podatków emisyjnych. Właściciele najstarszych, najbardziej emisyjnych urządzeń mogą zostać obciążeni dodatkowymi kosztami, podczas gdy właściciele nowoczesnych, ekologicznych instalacji otrzymają ulgi.
Społeczne cele kontroli
Głównym celem intensyfikacji kontroli jest walka ze smogiem i poprawa jakości powietrza. Dane z CEEB pozwalają dokładnie identyfikować źródła zanieczyszczeń i planować skuteczne działania antysmogowe.
Władze podkreślają, iż celem nie jest tylko karanie, ale edukacja mieszkańców. Kontrole często kończy się pouczeniem i informacją o możliwościach wymiany starych pieców na nowoczesne, ekologiczne rozwiązania.
Statystyki pokazują skuteczność działań – w regionach objętych intensywnymi kontrolami znacznie wzrosła liczba wniosków o dotacje na wymianę pieców. Mieszkańcy, którzy wcześniej bagatelizowali problem smogu, zaczynają rozumieć wpływ swojego ogrzewania na środowisko.
Przygotuj się na kontrolę już dziś
Najlepszą strategią jest proaktywne działanie. Sprawdź już dziś, czy wszystkie twoje urządzenia grzewcze są zarejestrowane w CEEB. jeżeli nie – zgłoś je natychmiast, choćby jeżeli termin dawno minął. Lepiej zrobić to przed kontrolą niż płacić wysokie mandaty.
Przygotuj dokumentację techniczną wszystkich urządzeń – instrukcje obsługi, dokumenty gwarancyjne, protokoły z przeglądów kominiarskich. W przypadku kontroli ułatwi to strażnikom weryfikację zgodności danych z rzeczywistością.
Pamiętaj, iż zgłoszeniu podlegają też urządzenia w budynkach gospodarczych, garażach czy altankach. choćby niewielki piecyk używany sporadycznie musi być zarejestrowany w CEEB.
