Nowe regulacje dla unijnego przemysłu czystych technologii
Komisja Europejska opublikowała przepisy wykonawcze do Net-Zero Industry Act (NZIA). Celem regulacji jest zwiększenie odporności i konkurencyjności unijnego przemysłu czystych technologii. Wśród zmian znalazły się nowe obowiązki dla państw członkowskich, które zaczną obowiązywać od końca 2025 roku, a ich wdrożenie nastąpi w 2026 roku.
Przepisy obejmują m.in. technologie takie jak panele fotowoltaiczne, baterie i pompy ciepła. UE chce, aby co najmniej 40% zapotrzebowania na nie było pokrywane przez produkcję wewnętrzną. Nowe prawo ma również skrócić czas udzielania pozwoleń dla projektów związanych z energią odnawialną i magazynowaniem energii.
Kryteria pozacenowe w aukcjach na OZE
Jedną z kluczowych zmian wprowadzanych przez NZIA jest obowiązek uwzględnienia w aukcjach odnawialnych źródeł energii tzw. kryteriów pozacenowych. Od 30 grudnia 2025 roku będą one miały zastosowanie do co najmniej 30% wolumenu aukcji, co odpowiada około 6 GW rocznie w każdym państwie członkowskim.
Komisja Europejska wyjaśnia:
„Nowe przepisy precyzują, które projekty produkcyjne mogą korzystać z konkretnych postanowień ustawy, takich jak uproszczone procedury, status projektu strategicznego oraz kryteria pozacenowe” – czytamy w oficjalnym oświadczeniu Komisji.
Kryteria te obejmują:
- odpowiedzialne prowadzenie działalności gospodarczej,
- cyberbezpieczeństwo,
- wkład w zrównoważony rozwój i odporność systemową.
Ułatwienia administracyjne i projekty strategiczne
Regulacje precyzują, które projekty mogą ubiegać się o status strategicznych. Status ten zapewnia szybsze procedury administracyjne oraz priorytetowe traktowanie w procesie wydawania zezwoleń.
Nowe przepisy przewidują także powstanie tzw. Net-Zero Acceleration Valleys. W tych specjalnych obszarach część obowiązków związanych z oceną środowiskową będzie przejmowana przez państwa członkowskie, co ma znacząco przyspieszyć realizację inwestycji.
Wsparcie dla fotowoltaiki i dywersyfikacja dostaw
Komisja Europejska wskazuje, iż jednym z priorytetów NZIA jest rozwój instalacji fotowoltaicznych, w tym dachowych. W regulacjach zawarto także analizę zależności technologicznych oraz kierunków dostaw, co ma pozwolić na zmniejszenie zależności od państw trzecich.
Na liście produktów objętych regulacją znalazły się komponenty wykorzystywane w zeroemisyjnych technologiach. Państwa członkowskie będą musiały wdrażać mechanizmy sprzyjające inwestycjom w krajowy przemysł oraz zwiększające odporność łańcuchów dostaw.
Proces konsultacji i dalsze kroki
Nowe przepisy są wynikiem konsultacji społecznych i zostały poprzedzone publikacją głównej ustawy NZIA w czerwcu 2024 roku. Organizacje branżowe, takie jak SolarPower Europe, pozytywnie oceniają nowe przepisy i oczekują pierwszych aukcji opartych o nowe zasady już w 2026 roku.
Dan Jørgensen, komisarz UE ds. energii i budownictwa, podkreśla:
„Odpowiednio zaprojektowane aukcje wspierające rozwój odnawialnych źródeł energii są kluczowym krokiem, który zwiększa szanse europejskich producentów na konkurencję na rynku UE oraz pomaga osiągnąć nasze cele dotyczące odporności i dekarbonizacji”.
Zobacz również:- Komisja Europejska chce bezpieczniejszych i czystszych dróg – nowe przepisy dla pojazdów w UE
- Komisja Europejska proponuje większą elastyczność dla producentów samochodów w realizacji celów CO₂ na lata 2025–2027
- Sinovoltaics ostrzega: fotowoltaika w Europie pod presją zmian
Źródło: Komisja Europejska