Dla Polski CCUS to nie wybór, to narzucony przez Unię i zagraniczne rynki zbytu obowiązek. Bez tej technologii nie będzie szans na utrzymanie konkurencyjności wielu gałęzi przemysłu. Z tego powodu Ministerstwo Klimatu i Środowiska już teraz przedstawia propozycje dla tego sektora.
Podczas 2. Kongresu Carbon Capture Krzystzof Bolesta, Sekretarz Stanu w MKiŚ, przedstawił strategię resortu w zakresie rozpoczęcia działania technologii CCUS w Polsce. Będą one prowadzone w oparciu o cztery filary: stworzenia kompleksowych ram prawnych, mechanizmów wparcia, dialogu z rynkiem i akceptacji społecznej.
Ramy prawne dla CCUS
MKiŚ pracuje nad stworzeniem Projektu ustawy o zasadach zarządzania transportem i składowaniem dwutlenku węgla oraz realizacji projektów inwestycyjnych w zakresie wychwytywania, transportu, składowania i wykorzystania dwutlenku węgla. Jest to oczekiwana przez rynek specustawa, która w ramach jednego aktu ustali szereg zagadnień.
– Mamy nadzieje, iż projekt uda się przedstawić w drugiej połowie roku. Ustawa będzie regulowała transport i składowanie dwutlenku węgla, czyli wszystko to, co się nie mieści w Prawie geologicznym i górniczym. Z kolei rozporządzenie zostanie zaprezentowane w przeciągu kilku miesięcy – wyjaśnia wiceminister MKiŚ.
Nowelizacji ma zostać poddana także ustawa Prawo geologiczne i górnicze. Ważnym krokiem na drodze otwarcia rynku na CCS będzie zmiana rozporządzenia w sprawie obszarów, na których dopuszcza się lokalizowanie kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla.
– Te państwa, które rozwiną zdolność składowania na lądzie będą miały przed wagę nad tymi, które robią to pod dnem morris, co jest dużo droższe – mówi Krzysztof Bolesta.
Czytaj też: Branża cementowa apeluje o szybsze działania legislacyjne związane z magazynowaniem CO2 onshore
Mechanizmy wsparcia dla CCUS
W proponowanym przez MKiŚ projekcie ustawy ma pojawić się szereg ułatwień, które przyczynia się do ulepszenia pozyskiwania koniecznych pozwoleń administracyjnych. Dzięki temu przyspieszone zostaną procedury związane z budową instalacji CCUS.
Projekt zawiera także mechanizmy dedykowane instalacjom przecierającym szlaki dla całego sektora, taki uproszczony reżim prawny to tzw. piaskownica regulacyjna. W ustawie mają zostać zawarte także procedury weryfikacji i nadzoru, które są skierowane do projektów strategicznych CCUS.
Trwają prace nad mechanizmem wsparcia finansowego dla technologii CCUS. Polska będzie zabiegać o jak największe środki na rzecz projektów CCUS.
Dialog z rynkiem CCUS
MKiŚ deklaruje, iż prace nad legislacją od samego początku prowadzone są przy współudziale interesariuszy rynkowych. Dialog odbywa się w ramach Zespołu ds. rozwoju technologii wychwytu, składowania i wykorzystania CO2.
Niedawno miało miejsce podpisanie listu intencyjnego. Jednym z efektów tego działania ma stać się stworzenie trzech nowych grup roboczych – do spraw komunikacji, regulacji i finansowania oraz strategii.
Akceptacja społeczna dla CCUS
MKiŚ wraz z innymi przedstawicielami sektora w ramach Grupy roboczej ds. komunikacji dot. CCUS zamierzają przygotować działania mające wpłynąć na postrzeganie tej technologii w przestrzeni publicznej. Efektem ma być dedykowana kampania społeczna, obejmująca także edukacje młodego pokolenia. Ponadto na wsparcie mogą liczyć uczelnie i instytuty badawcze, które chcą kształcić kadry na potrzeby tej technologii.
– Grupa robocza przygotowała już warunki zamówienia publicznego. Chcemy przeprowadzić badania rynku i stworzyć kampanię społeczną. Jednocześnie synchronizujemy z tym działania na poziomie legislacji. Musimy wdrażać tę technologię i jednocześnie informować społeczeństwo, czym ona jest – tłumaczy reprezentant MKiŚ.
Czytaj też: Equinor, Shell i TotalEnergies razem zainwestują w składowanie CO2 na Morzu Północnym
Długofalowa strategia dla CCUS
W ramach programu GOSPOSTRATEG III Ministerstwo Rozwoju i Technologii zleciło Akademii Górniczo-Hutniczej i Fundacji WiseEuropa dokument analityczny „Strategia rozwoju technologii wychwytu, transportu, utylizacji i składowania CO2 w Polsce oraz pilotaż Polskiego Klastra CCUS”. Będzie to punkt wyjścia dla stworzenia rządowej strategii na rzecz tej technologii w Polsce. Prace nad nią są prowadzone w ramach Grupy roboczej ds. strategii.
– W Europie trwa rozwój negatywnych emisji. Chodzi o to, żeby wychwytywać CO2, które pochodzi nie z kopalnych źródeł, tylko np.z biomasy, sekwestrować podziemnie i na tej podstawie uzyskiwać finansową korzyść. W tej chwili Komisja Europejska już jest po przygotowaniu ram regulacyjnych. Wiadomo już, jak te certyfikaty można wydawać i jak te emisje muszą być traktowane. Natomiast nie ma jeszcze mechanizmu finansowego, ale myślę, iż już za kilka lat te negatywne emisje staną się częścią EU ETS, czyli będą umożliwiały pozyskanie bezpłatnych pozwoleń, które będzie mógł sprzedać na rynku.To jest na pewno bardzo interesujący rynek, który się będzie rozwijał. Przykładem może być to, co już robią Duńczycy, czyli upgrade biogazu do biometanu, a następnie magazynowanie wychwyconego CO2 – mówi Krzysztof Bolesta.