To już pewne! Będzie nowy podatek. Miliony Polaków mogą zapłacić więcej

Mimo, iż zmiany nie dotkną bezpośrednio obywateli, mogą wpłynąć na każdego Polaka. Minister finansów potwierdził prace nad opodatkowaniem odsetek od rezerw bankowych w NBP. To kompromis między potrzebami budżetu a sprzeciwem sektora finansowego wobec podatku od nadmiarowych zysków. Banki mogą przenieść koszty na klientów.

Fot. Warszawa w Pigułce

Andrzej Domański ujawnił w Radio ZET szczegóły nowego obciążenia dla sektora bankowego, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów. Planowany podatek od odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim może przynieść budżetowi znaczące wpływy już w 2026 roku.

Dwa miliardy złotych z nowego podatku

Szef resortu finansów szacuje, iż nowe obciążenie może wygenerować wpływy budżetowe na poziomie 1,5-2 miliardów złotych w przyszłym roku. To kwota, która pozwoliłaby sfinansować znaczące inwestycje publiczne lub zmniejszyć deficyt budżetowy.

Mechanizm nowego podatku opiera się na opodatkowaniu odsetek, które banki otrzymują od Narodowego Banku Polskiego od swoich rezerw obowiązkowych. w tej chwili banki są zobowiązane do utrzymywania określonego poziomu środków w NBP, za co otrzymują oprocentowanie powiązane ze stopą referencyjną banku centralnego.

Przy obecnym poziomie stóp procentowych NBP, wynoszącym 5,75 procent, banki otrzymują znaczące przychody z tytułu oprocentowania rezerw. Rząd planuje opodatkować część tych przychodów, argumentując, iż wynikają one z regulacyjnego obowiązku, a nie z aktywności biznesowej banków.

Kompromis zamiast podatku od nadmiarowych zysków

Nowy podatek stanowi odpowiedź na propozycję minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz dotyczącą wprowadzenia podatku od nadmiarowych zysków banków. Pełczyńska-Nałęcz sugerowała, iż środki z takiej daniny można przeznaczyć na inwestycje w obronność.

Sektor bankowy od miesięcy protestuje przeciwko jakimkolwiek nowym obciążeniom podatkowym, argumentując, iż już ponosi ciężar podatku bankowego oraz składek na Fundusz Gwarantowania Depozytów i Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Banki wskazują także na rosnące koszty związane z nowymi regulacjami unijnymi.

Podatek od odsetek z rezerw może być postrzegany jako mniej inwazyjne rozwiązanie niż podatek od ogólnych zysków banków. Nie ingeruje bezpośrednio w ich działalność komercyjną, koncentrując się na przychodach wynikających z regulacyjnych obowiązków.

Banki mogą przenieść koszty na klientów

Wprowadzenie nowego obciążenia prawdopodobnie wpłynie na politykę cenową banków. Instytucje finansowe mogą próbować skompensować dodatkowe koszty poprzez podniesienie opłat za usługi bankowe lub marż na produktach kredytowych.

Szczególnie wrażliwi na takie zmiany mogą być klienci indywidualni korzystający z kredytów hipotecznych czy firmowych. Banki mogą także ograniczyć atrakcyjność lokat bankowych, zmniejszając oferowane oprocentowanie.

Sektor bankowy znajdzie się w trudnej sytuacji, mając ograniczone możliwości optymalizacji nowego obciążenia. W przeciwieństwie do innych podatków, ten nie może być uniknięty poprzez zmianę strategii biznesowej czy struktury korporacyjnej.

Kwota wolna i podatek Belki w przebudowie

Minister Domański potwierdził także prace nad podniesieniem kwoty wolnej od podatku dochodowego. „Dopuszczamy różne scenariusze i różne opcje, o ile chodzi o podwyższenie kwoty wolnej. Chcę bardzo wyraźnie podkreślić, iż ta propozycja pozostaje aktualna” – zapewnił szef MF.

Obecnie kwota wolna od podatku wynosi 30 tysięcy złotych rocznie. Jej podniesienie oznaczałoby ulgę podatkową dla milionów podatników, ale jednocześnie zmniejszenie wpływów budżetowych, które trzeba będzie skompensować z innych źródeł.

Ministerstwo finalizuje również prace dotyczące zmian w podatku od zysków kapitałowych, potocznie zwanym podatkiem Belki. Obecna stawka 19 procent od zysków z lokat i inwestycji może ulec zmianie, choć szczegóły nie zostały ujawnione.