WHO wplata groźne ideologie do wytycznych o zdrowiu psychicznym

Rosną wskaźniki lęków i depresji u młodych ludzi. Polska, w ramach unijnej prezydencji, promuje stworzenie jednolitych, wspólnych ram dla przeciwdziałania wyzwaniom związanym z pogarszającym się stanem zdrowia psychicznego w erze cyfrowej – informuje portal euractiv.com. To kolejny element prowadzący do centralizacji władzy w Brukseli. Zważywszy zaś na najnowsze, marcowe wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia w tym zakresie, inicjatywa ta jest głęboko niepokojąca.

7 kwietnia w Krakowie zorganizowano konferencję wysokiego szczebla na temat wyzwań związanych z pogarszającym się stanem zdrowia psychicznego ludzi na całym świecie, w szczególności w Europie. Nowa polityka ma przeciwdziałać problemowi, jednocześnie prowadząc do oszczędności.

Zwrócono uwagę, iż wskaźniki lęku i depresji wśród młodzieży miały wzrosnąć o 20 procent od czasu tak zwanej pandemii. Natomiast samobójstwa są drugą najczęstszą przyczyną śmierci wśród młodych ludzi w Europie.

Eksperci od zdrowia psychicznego, unijni urzędnicy i przedstawiciele agend ONZ rozmawiali na temat skoordynowania reakcji w celu przeciwdziałania pogarszaniu się dobrostanu młodych ludzi. Domagano się m.in. zwiększenia finansowania unijnego o dodatkowe 1,3 miliarda euro. Pieniądze miałyby być przeznaczone na zintegrowanie opieki nad zdrowiem psychicznym, edukacji i polityki społecznej w całej Europie.

W raporcie na ten temat zaprezentowanym podczas konferencji, przywołano wytyczne OECD i przedstawiono „najlepsze praktyki” wspierające dobre samopoczucie psychiczne dzieci.

– To najważniejsze wydarzenie polskiej prezydencji w UE – oznajmiła wiceminister zdrowia Katarzyna Kacperczyk. Wskazała ona na potrzebę rozwiązania problemu, pomocy młodym ludziom i podniesienia świadomości rodziców i nauczycieli.

Poprawa dobrostanu młodych ludzi oraz koordynacja działań w UE ma się odbywać w oparciu o wytyczne WHO, OECD i UNICEF. Na konferencji obecni byli przedstawiciele tych oenzetowskich agend. Marion Devaux, analityk polityki zdrowotnej w OECD, alarmowała. Jak sugerowała, statystyki pokazują, iż „zdrowie psychiczne młodych ludzi jest słabe i pogarsza się”. W samym tylko 2022 roku połowa młodzieży miała doświadczać wielu różnych problemów zdrowotnych. Zaburzenia lękowe i depresyjne wzrosły o 20 procent w porównaniu z poziomami sprzed COVID-19. Samobójstwo jest drugą najczęstszą przyczyną śmierci wśród młodych ludzi w Europie.

Devaux dodała, iż w UE nie ma jednej strategii zdrowia psychicznego, ale funkcjonuje wiele różnych planów. Problemem jest niewdrażanie przez część państw założeń w szkołach oraz podstawowej opiece zdrowotnej, a także niepełne wdrażanie strategii zalecanych przez oenzetowskie agendy.

OECD przykładowo promuje „11 najlepszych praktyk w różnych obszarach”. Jest w tej grupie polski program wczesnego wykrywania depresji poporodowej poprzez edukację i zwiększoną świadomość społeczną.

Wykrycie tej dolegliwości, a także podjęcie innych zintegrowanych działań miałoby pomagać w zmniejszeniu problemów behawioralnych, objawów zaburzeń psychicznych i poprawić wyniki edukacyjne oraz zawodowe.

Zaznaczono, iż wskutek pogorszenia zdrowia psychicznego Europa odnotuje znaczny spadek PKB. To także jeden z argumentów za integracją sektorów zdrowia psychicznego, edukacji i zatrudnienia. Kolejny to oszczędność środków w systemie opieki zdrowotnej, wynosząca od 0,01 do 3,60 euro na osobę rocznie.

Podczas konferencji komisarz UE ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt Olivér Várhelyi podkreślił pilną potrzebę ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w erze cyfrowej. Dodał, iż „wczesna interwencja ma najważniejsze znaczenie, zanim problemy się utrwalą”.

KE już bada wpływ mediów społecznościowych na zdrowie psychiczne młodzieży. Przeznacza prawie 1,3 miliarda euro, by wesprzeć państwa członkowskie i interesariuszy w sprawie poprawy zdrowia psychicznego.

Wnioski z konferencji mają posłużyć do podjęcia konkretnych działań Rady UE. Pojawią się konkluzje Rady w sprawie ustanowienia wspólnych ram działań na rzecz zdrowia psychicznego młodzieży.

Przykładowy raport OECD, który przywołano podczas konferencji: „Zdrowie psychiczne młodzieży: integracja opieki zdrowotnej, edukacji i polityki społecznej” pod redakcją Francisci Vargas Lopes z 2024 r. kładzie nacisk na wielosektorowe podejście. Wskazuje, iż „usługi zdrowia psychicznego skoncentrowane na jednostce powinny być odpowiednie pod względem kulturowym, wiekowym i płciowym”. Należy im zapewnić wsparcie w krytycznych momentach edukacji lub przejścia do pracy. OECD promuje podejście opieki skoncentrowanej na osobie. Zarówno system opieki zdrowotnej, jak i system oświaty, miejsca pracy i w ogóle całe społeczeństwo mają ulec daleko idącym przekształceniom, by promować zdrowie psychiczne.

Oczekuje się także, iż wszystkie państwa zaczną wdrażać najnowsze wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia o polityce zdrowia psychicznego i strategicznych planach działań, opublikowane 25 marca 2025 r.

Wytyczne mają być „ważnym kamieniem milowym w transformacji polityki zdrowia psychicznego na całym świecie”.

Psychiatryczna rewolucja z dodatkiem groźnych ideologii

Liczące ponad 160 stron zalecenia, które wymagają szczegółowej analizy – i to nie tylko ze strony osób bezpośrednio zainteresowanych, ale również prawników, politologów oraz samych polityków – są głęboko niepokojące.

Od dwóch dekad WHO promuje odejście od podejścia medycznego do zdrowia psychicznego na rzecz podejścia skoncentrowanego na osobie i nowych „prawach człowieka”. Dlatego wymaga się od państw głębokiej transformacji prawa, by rozprawić się w społeczeństwie z jakąkolwiek stygmatyzacją i dyskryminacją, zmieniając regulacje w sprawach aborcji, ideologii gender, promując inkluzywność i deinstytucjonalizację.

Wytyczne przewidują stopniową likwidację specjalistycznych placówek, do których trafiają osoby mierzące się z głębokimi zaburzeniami psychicznymi. Tak zwana opieka skoncentrowana na osobie – chociaż atrakcyjnie brzmi – oznacza w praktyce niejako wypchnięcie z placówek medycznych osób chorych psychicznie, także tych głęboko zaburzonych. Zostanie opracowany dla nich indywidualny plan, określający mocne i słabe strony i zalecający określone działania. Będę one mogły szukać pomocy pośród różnych organizacji, rodziny, uzdrowicieli itp.

WHO liczy na to, iż wskutek powszechnej transformacji prawa i surowej jego egzekucji oraz uwrażliwienia społeczeństwa na problemy psychiczne, zmieni się sposób myślenia wszystkich. W konsekwencji uda się wyeliminować wszelkie przejawy dyskryminacji.

W wytycznych sporo jest na temat „międzynarodowych standardów praw człowieka”.

W 2013 r. WHO przyjęła kompleksowy plan działania na rzecz zdrowia psychicznego, rozszerzony później do 2030 roku. Miał obrazować zmianę paradygmatu w tej kwestii. Jednocześnie Rada Praw Człowieka ONZ przyjęła kilka rezolucji opowiadających się za reformami opartymi na prawach człowieka, co zakończyło się przyjęciem przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucji w czerwcu 2023 r. wzywającej do pilnych działań.

Nowe wytyczne, „oparte na międzynarodowych ramach praw człowieka, w szczególności UNCRPD”, wzywają wszystkie kraje do reformy swoich systemów zdrowia psychicznego w celu „zapewnienia praktyk nieprzymusowych”, eliminacji „złego traktowania i dyskryminacji”, zapewnienia „zdolności prawnej, deinstytucjonalizacji, uczestnictwa i inkluzji społecznej”.

Usługi zdrowia psychicznego muszą być oparte na prawach, na społeczności, skoncentrowane na osobie, jakościowe, dostępne i w pełni zintegrowane z powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym, zapewniając poszanowanie godności i autonomii ludzi.

Wytyczne przedstawiają kompleksowe ramy mające na celu wzmocnienie przywództwa, zarządzania, świadczenia usług i potencjału siły roboczej w systemach zdrowia psychicznego. Łączą zdrowie psychiczne z czynnikami społecznymi i strukturalnymi, takimi jak ubóstwo, mieszkalnictwo, edukacja i zatrudnienie, walką ze zmniejszeniem stygmatyzacji i dyskryminacji oraz poprawy dostępu do opieki. Podkreśla znaczenie angażowania osób z doświadczeniem życiowym w tworzenie systemów inkluzywnych. Promuje współpracę międzysektorową w celu oferowania holistycznego podejścia.

Obejmuje integrację stylu życia, zdrowia fizycznego, interwencji psychologicznych, społecznych i ekonomicznych w celu wspierania dobrego samopoczucia. Składa się z pięciu modułów, zawierających szczegółowe zalecenia dotyczące potrzeby dostosowania do międzynarodowych ram praw człowieka. Wskazuje „nowe kierunki sprawiedliwego, opartego na prawach wsparcia zdrowia psychicznego”. Oferuje dyrektywy polityczne, strategie i potencjalne działania do wdrożenia.

Wytyczne przewidują głęboką „reorganizację usług zdrowia psychicznego w celu przejścia z opieki instytucjonalnej do usług społecznościowych”.

Na pierwszy rzut oka rzuca się w nich kwestia głębokiej transformacji systemu prawnego w państwach na całym świecie. Chodzi o ugruntowanie tak zwanych nowych praw człowieka i zdecydowanej polityki zwalczania dyskryminacji np. z powodu „orientacji seksualnej”, a także wszelkich nierówności.

Wśród szczegółowych zaleceń znajduje się zapewnienie wsparcia psychologicznego dla osób „zmieniających płeć”. Należy tak zreformować prawo, aby zapewnić realizację „kompleksowych praw seksualnych i reprodukcyjnych”, zakazać terapii konwersyjnych, zmienić prawo zakazujące bezdomnym spania, spędzania czasu, jedzenia w miejscach publicznych.

Pośród zaleceń jest powszechna promocja polityki klimatycznej związana ze zmianą diety, rezygnacją z aut, OZE itp.

Porażające są wytyczne dotyczące „deinstytucjonalizacji”, opracowania i wdrażania planów likwidacji specjalnych oddziałów psychiatrycznych, ośrodków pomocy itp. To „podejście oparte na prawach człowieka” i zindywidualizowane plany poprawy zdrowia psychicznego opracowane przez pracowników świadczących pomoc osobom chorym psychicznie (niekoniecznie psychiatrów, psychologów itp.) miałoby pomóc tym osobom w powrocie do zdrowia i integracji społecznej.

W wytycznych mówi się o „zmianie paradygmatu” polegającej na „odejściu od modelu instytucjonalnego” i przejściu do „modelu skoncentrowanego na osobie i społeczności” przestrzegającej nowego zestawu praw człowieka.

Powszechnie w miejscach pracy miałyby odbywać się szkolenia na temat ideologii gender. W miejscach pracy miałyby powstawać toalety neutralne genderowo itp.

Źródła: euractiv.com, easpd.eu, oecd.org, iris.who.int

AS