Pompy ciepła jako narzędzie walki o zdrowie i klimat
Według dostępnych danych, pompy ciepła pozwalają uniknąć zużycia blisko 1 miliarda metrów sześciennych gazu rocznie oraz emisji około 300 tys. ton CO2. Ich rola jest istotna w kontekście poprawy jakości powietrza, szczególnie w kraju takim jak Polska, gdzie występują jedne z najbardziej zanieczyszczonych obszarów Europy.
Szacuje się, iż każdego roku niemal 35 tys. zgonów w Polsce ma związek z zanieczyszczeniem powietrza, co powoduje także spadek PKB o 11%. W tym kontekście pompy ciepła są technologią o ogromnym znaczeniu nie tylko ekologicznym, ale również społecznym i ekonomicznym.
Hamujący rozwój – przyczyny spadku sprzedaży
Choć potencjał rynku jest duży – Polska ma ponad 20 zakładów produkcyjnych i liczy 38 milionów mieszkańców – sprzedaż pomp ciepła znacząco spadła. W 2024 roku odnotowano 35% spadek względem roku poprzedniego. Eksperci tłumaczą to głównie:
- ponad dwukrotnym wzrostem cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych,
- nieprzewidywalnością systemu dotacji, w tym jego czasowym zawieszaniem,
- brakiem skutecznych mechanizmów kontrolnych.
Program dotacyjny Czyste Powietrze był wielokrotnie modyfikowany, co doprowadziło do nadużyć, oszustw oraz licznych przypadków instalacji o niskiej jakości. To podważyło zaufanie zarówno wykonawców, jak i samych konsumentów.
Potrzeba reformy – szkolenia zamiast ograniczeń
Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA) apeluje, by zamiast wstrzymywać dotacje, skupić się na poprawie jakości zarządzania i edukacji instalatorów.
– „Instalatorzy są drogą do zadowolonego klienta wybierającego pompę ciepła, więc ważne jest, aby wykazali się biegłością w projektowaniu i instalacji przed uzyskaniem dostępu do dotacji” – podkreśla Paul Kenny, dyrektor generalny EHPA.
EHPA wskazuje na pozytywne przykłady z Irlandii, Norwegii, Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii. Kraje te zmagały się z podobnymi problemami jak Polska, jednak dzięki skupieniu się na szkoleniach i kontroli jakości, udało się im ustabilizować rynek i zwiększyć zaufanie konsumentów.
Kraków gospodarzem wydarzenia EHPA Decarb Cities
13 i 14 maja 2025 roku w Krakowie odbywa się wydarzenie EHPA Decarb Cities, poświęcone dekarbonizacji miast. W programie znalazło się pięć sesji dyskusyjnych, interaktywna formuła World Café, uroczysta kolacja, wizyta studyjna przy instalacji gruntowych pomp ciepła oraz zwiedzanie miasta.
Wydarzenie organizują EHPA i PORT PC, przy wsparciu Miasta Krakowa oraz Polskiej Prezydencji w UE. Gospodarzem wydarzenia jest Akademia Górniczo-Hutnicza. Wśród sponsorów znajdują się firmy takie jak Daikin Europe, Panasonic, Turboden, Qvantum, Mitsubishi Electric i Carel.
EHPA jako partner kampanii Clean Heat Europe wspiera działania na rzecz przyspieszenia transformacji cieplnej w Europie, ze szczególnym uwzględnieniem jakości powietrza.
Zobacz również:- EHPA krytycznie o projekcie unijnych zasad pomocy publicznej dla zielonego przemysłu
- EHPA: UE może częściowo uniezależnić się od rosyjskiego gazu dzięki 14 mln pomp ciepła
- Pompy w dół o 22%: EHPA przedstawia raport i analizę 14 państw
- EHPA: Sukces pomp ciepła na rynku zależy od cen energii
Źródło: European Heat Pump Association, oprac. własne