Komisja Europejska ogłosiła 15 projektów dotyczących produkcji wodoru odnawialnego, które będą finansowane publicznie w całym Europejskim Obszarze Gospodarczym. Zgodnie z założeniami projekty zlokalizowane w pięciu krajach (Hiszpania, Finlandia, Niemcy, Holandia, Norwegia) wyprodukują łącznie prawie 2,2 mln ton wodoru odnawialnego w ciągu dziesięciu lat, unikając emisji ponad 15 mln ton CO2. Projekty otrzymają łącznie 992 mln euro finansowania z unijnego funduszu innowacyjnego. Środki na to pochodzą z systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS).
Aukcje Europejskiego Banku Wodoru
Wspomniane 15 projektów wybrano podczas drugiej aukcji Europejskiego Banku Wodoru (EHB), na którą wpłynęło łącznie 61 ofert. Były one ocenione przez Europejską Agencję Wykonawczą ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska (CINEA) na podstawie kryteriów kwalifikacji, a wszystkie oferty, które przeszły pozytywnie weryfikację, zostały sklasyfikowane według ich ceny ofertowej i na tej podstawie wybrano 15 projektów.
Druga aukcja w ramach Europejskiego Banku Wodoru potwierdziła zaangażowanie państw członkowskich w budowanie solidnego rynku wodoru odnawialnego w Europie i podkreśliła jego znaczenie dla osiągnięcia neutralności klimatycznej w sposób konkurencyjny i racjonalny pod względem kosztów.
O pierwszej aukcji w ramach EHB, na którą Komisja Europejska przeznaczyła blisko 720 mln euro, pisaliśmy w jednym z poprzednich artykułów: Czy wodór będzie tańszy? KE przeznaczy blisko 720 mln euro na produkcję wodoru.
Aukcje Europejskiego Banku Wodoru przyczyniają się do zwiększenia udziału wodoru odnawialnego w miksie energetycznym, co z kolei pomaga zastąpić gaz ziemny, węgiel i ropę naftową w sektorach, w których trudno jest obniżyć emisyjność, oraz w sektorach transportu. Wytwarzanie większej ilości wodoru odnawialnego zmniejszy zużycie paliw kopalnych na naszym kontynencie, zwiększy niezależność energetyczną UE oraz pozytywnie wpłynie na bezpieczeństwo, ilość miejsc pracy i dekarbonizację przemysłu.
Spośród wybranych projektów 12 zaangażowanych jest w produkcję wodoru odnawialnego ze stałym wsparciem w wysokości od 0,20 euro do 0,60 euro za kilogram. Po raz pierwszy aukcja zapewniła specjalny budżet dla producentów wodoru z odbiorcami w sektorze morskim. Wodór wyprodukowany w ramach projektu wykorzystywany jest przez odbiorców do prowadzenia lub wykorzystywania działalności w zakresie bunkrowania. Doprowadziło to do wyboru trzech ofert, które otrzymały dotacje w wysokości 96,7 mln euro. Projekty te będą wymagały od 0,45 do 1,88 euro za kilogram. Każda dotacja na 15 wybranych projektów wynosi od 8 mln do 246 mln euro w okresie do 10 lat.
Autorzy wybranych projektów zostaną poproszeni o przygotowanie umowy o udzielenie dotacji z Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska. Dokumenty zostaną podpisane do września lub października 2025 r.
Zgodnie z zapowiedzią zawartą w Czystym Ładzie Przemysłowym na koniec 2025 r. zaplanowano trzecią aukcję Europejskiego Banku Wodoru. Jej budżet może osiągnąć 1 mld euro.
Komisja Europejska, zgodnie z zapowiedziami, uruchomi niedługo mechanizm wodorowy w ramach Europejskiego Banku Wodoru. Ta platforma internetowa połączy kupujących i sprzedających oraz umożliwi uczestnikom rynku wymianę informacji i znalezienie potencjalnych partnerów handlowych.
Produkcja wodoru odnawialnego w ramach finansowania krajowego
Niektóre państwa, takie jak: Hiszpania, Litwa czy Austria, w celu zwiększenia produkcji wodoru przeznaczą na projekty 836 mln euro finansowania za pośrednictwem funkcji Aukcje jako usługa. Dzięki temu działaniu państwa członkowskie mogą identyfikować i finansować kwalifikowalne projekty na swoich terytoriach, jeżeli spełniają one kryteria aukcji, ale zabrakło na nie środków.
Komisja Europejska zachęca do korzystania z działania Aukcje jako usługa, otwartej dla wszystkich państw członkowskich, co umożliwia im korzystanie z platformy aukcyjnej na szczeblu UE i przyznawanie finansowania krajowego dodatkowym projektom objętym procedurą uproszczoną.
Europejski Bank Wodoru
Europejski Bank Wodoru ułatwia produkcję krajową i import wodoru odnawialnego, który kwalifikuje się jako odnawialne paliwa pochodzenia niebiologicznego (RFNBO). Oznacza to, iż jest on wytwarzany z wykorzystaniem energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych i spełnia unijne kryteria zrównoważonego rozwoju. Wspiera przy tym cel UE z planu REPowerEU, jakim jest wyprodukowanie 10 mln ton krajowego wodoru odnawialnego do 2030 r. Jego celem jest odblokowanie inwestycji prywatnych w UE i państwach trzecich poprzez sprostanie wyzwaniom inwestycyjnym, zlikwidowanie luki w finansowaniu i połączenie przyszłych dostawców wodoru odnawialnego z konsumentami.