Finansowanie i dotacje na pompy ciepła w 2025 roku

Zdjęcie: Dotacje i finansowanie pomp ciepła w 2025 roku

Pompy ciepła zyskują coraz większą popularność na terenie Polski ze względu na ekologiczne ogrzewanie budynków i brak emisji spalin na miejscu. Wykazują się również wysoką efektywnością energetyczną, przewyższającą parametry tradycyjnych kotłów węglowych czy gazowych. Mając na uwadze konieczność ograniczania zużycia paliw kopalnych i poprawy jakości powietrza, wprowadza się liczne formy wsparcia finansowego. Rok 2025 stanowi kolejny okres, w którym będzie można uzyskać dotacje na zakup i montaż pomp ciepła, co pozwala znacząco obniżyć koszty inwestycji. W dalszej części tekstu przedstawia się najważniejsze programy państwowe, ich zasady, terminy i procesy składania wniosków.

Zalety pomp ciepła

Pompy ciepła wykorzystują energię zgromadzoną w powietrzu, gruncie lub wodzie, przekazując ją do instalacji grzewczej w budynku. Pozwala to oszczędzać energię elektryczną, ponieważ prąd służy głównie do zasilania sprężarki oraz układów sterujących, a nie do bezpośredniego wytwarzania ciepła. W związku z tym uzyskuje się relatywnie niskie koszty ogrzewania i przygotowywania ciepłej wody użytkowej. Rozwiązanie to ma charakter niemal bezobsługowy i przyczynia się do poprawy jakości powietrza dzięki minimalizacji emisji zanieczyszczeń.

Wprowadzane są różne programy dotacyjne, pozwalające znacząco zmniejszać wkład własny przy inwestycji w pompę ciepła, a w konsekwencji – ułatwia się przejście na odnawialne źródła energii. Z tego względu rok 2025 ma być kontynuacją już funkcjonujących inicjatyw i rozszerzeniem dostępnych form wsparcia.

Czyste Powietrze

Program Czyste Powietrze należy do najbardziej rozbudowanych i obejmuje wymianę tzw. kopciuchów oraz termomodernizację domów jednorodzinnych. Planowane jest utrzymanie dotacji na pompy ciepła w ramach kolejnych edycji programu. W 2025 roku można spodziewać się dopłat wynoszących nawet:

• 66 tys. zł (poziom podstawowy),
• 99 tys. zł (poziom podwyższony),
• 135 tys. zł (poziom najwyższy).

Wysokość dofinansowania zależy od dochodu oraz zakresu zaplanowanych prac. Przy składaniu wniosku umożliwia się równoczesne objęcie dotacją innych elementów, takich jak ocieplenie przegród czy wymiana stolarki okiennej. Założeniem programu jest poprawa jakości powietrza, stąd zdecydowany nacisk na źródła ciepła o wysokiej efektywności i niskiej emisji.

Nabór prowadzony jest zwykle w trybie ciągłym, a wniosek składa się za pośrednictwem Generatora Wniosków o Dofinansowanie (GWD), dostępnego na portalu gov.pl. Istnieje również możliwość złożenia dokumentów w formie papierowej we adekwatnym Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). W 2025 roku program będzie finansowany m.in. z Funduszu Modernizacyjnego i części środków wynikających z Krajowego Planu Odbudowy, co zapewnia stabilność budżetu.

Moje Ciepło

Program Moje Ciepło ukierunkowuje działania na nowe domy jednorodzinne o podwyższonym standardzie energetycznym. Jego zadaniem jest promowanie rezygnacji z paliw kopalnych już na etapie projektowania i wznoszenia budynków. Dofinansowanie kształtuje się na poziomie do 30% kosztów kwalifikowanych (w szczególnych przypadkach do 45%, np. dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny) i nie przekracza 21 tys. zł.

W tym przypadku najważniejszy pozostaje niski wskaźnik zapotrzebowania na energię pierwotną (EP), co potwierdza się świadectwem charakterystyki energetycznej. Aby ubiegać się o wsparcie, należy złożyć wniosek w systemie NFOŚiGW (również poprzez Generator Wniosków), wskazując m.in. rodzaj zastosowanej pompy ciepła. Środki czerpie się głównie z Funduszu Modernizacyjnego UE, a program potrwa do 2026 roku, co oznacza, iż w 2025 roku będzie przez cały czas dostępny dla inwestycji w nowych budynkach.

Ciepłe Mieszkanie

Dla lokali w wielorodzinnych budynkach, w których funkcjonują nieefektywne i przestarzałe źródła ogrzewania (np. piece kaflowe), przewidziano program Ciepłe Mieszkanie. Można w jego ramach otrzymać wsparcie na zakup i montaż pomp ciepła (np. typu powietrze–powietrze) oraz prace związane z termomodernizacją lokalu. Wysokość dotacji bywa uzależniona od progu dochodowego i nierzadko oscyluje w granicach 30–40 tys. zł.

Realizację powierzono gminom, dlatego nabór ogłasza się na poziomie samorządowym. Każda gmina określa własne terminy i zasady, a wnioski przechodzą weryfikację lokalną, następnie przekazywane są do adekwatnego WFOŚiGW. Zaleca się regularne sprawdzanie stron internetowych urzędu lub kontakt z wydziałem ochrony środowiska, aby nie przegapić terminów przyjmowania zgłoszeń.

Inicjatywy regionalne i dotacje samorządowe

Oprócz programów ogólnopolskich istnieją także projekty regionalne organizowane na poziomie województw, powiatów i gmin. Na ich podstawie przydziela się dodatkowe środki uzupełniające lub częściowo zastępujące finansowanie z Czystego Powietrza. W niektórych przypadkach przyznaje się kilkanaście tysięcy złotych lub choćby więcej na montaż pomp ciepła czy modernizację instalacji grzewczej.

Z reguły nie łączy się jednak dwóch dotacji publicznych na ten sam koszt, dlatego rekomenduje się dokładne zapoznanie z zasadami konkretnego programu. W większości przypadków występuje konieczność wyboru – albo finansowanie z programu centralnego, albo z lokalnego. Można jednak rozdzielić zakres prac i sfinansować je z różnych źródeł, o ile regulaminy dopuszczają taką możliwość.

Mój Prąd

Program Mój Prąd nie zapewnia bezpośrednich dotacji do zakupu pomp ciepła, ale dostarcza środków na instalacje fotowoltaiczne, magazyny energii oraz systemy zarządzania energią (HEMS/EMS). Zintegrowanie pompy ciepła z przydomową instalacją PV zmniejsza koszty eksploatacji, ponieważ część energii elektrycznej pochodzi z własnych paneli fotowoltaicznych.

W 2025 roku Mój Prąd będzie najprawdopodobniej finansowany z Funduszu Europejskiego na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko (FEnIKS). Wnioski składa się również poprzez Generator Wniosków, korzystając z profilu zaufanego. Poziom wsparcia bywa zróżnicowany, w zależności od wybranego zakresu inwestycji (np. montaż magazynu energii czy systemu EMS). Rozliczenie w systemie net-billing stanowi jeden z głównych wymogów.

Stop Smog, Agroenergia i inne dedykowane programy

W 2025 roku kontynuowane będą także inne, wyspecjalizowane projekty:

• Stop Smog – ukierunkowany na gospodarstwa o najniższych dochodach, zlokalizowane w obszarach szczególnie dotkniętych problemem smogu. Zapewnia się tu bezpłatną wymianę nieefektywnych kotłów i ocieplenie domów.
• Agroenergia – obejmuje wsparcie dla rolników, którzy decydują się na inwestycje w OZE na terenie gospodarstw rolnych. Można wnioskować m.in. o dofinansowanie pompy ciepła, przy czym w praktyce często łączy się ją z instalacją fotowoltaiczną.
• Preferencyjne kredyty – oprócz typowych dotacji, dostępne są kredyty bankowe z częściową spłatą kapitału przez NFOŚiGW. Konstrukcja ta może ułatwiać finansowanie przedsięwzięcia.

Ulga termomodernizacyjna

Dodatkową formą wsparcia jest ulga termomodernizacyjna w rozliczeniu PIT. Pozwala ona na odliczenie wydatków związanych z termomodernizacją, w tym z zakupem i montażem pomp ciepła, do kwoty 53 tys. zł. W sytuacji, gdy część nakładów sfinansowano dotacją, odlicza się jedynie koszty poniesione we własnym zakresie.

Jeżeli wystąpi niewystarczający dochód w danym roku podatkowym, ulgę można przenieść na kolejne lata (do sześciu). W ten sposób redukuje się efektywny koszt całej inwestycji, łącząc możliwość uzyskania dotacji i korzyści podatkowych.

Proces składania wniosków i warunki

W większości programów (Czyste Powietrze, Moje Ciepło, Mój Prąd) wnioski składa się elektronicznie w Generatorze Wniosków NFOŚiGW. Podczas rejestracji wymagana bywa weryfikacja tożsamości z użyciem profilu zaufanego. Po zalogowaniu system umożliwia wypełnienie formularza krok po kroku oraz dołączenie skanów dokumentów (np. potwierdzających tytuł prawny do nieruchomości).

W programach typowo obsługiwanych przez gminy (Ciepłe Mieszkanie, Stop Smog) zgłoszenia przyjmowane są na poziomie samorządowym. W tej sytuacji zaleca się odwiedzenie strony gminy, sprawdzenie wymagań formalnych i przestrzeganie podanych terminów.

Ważne jest spełnianie kilku reguł, w tym:

1. Brak podwójnego finansowania – nie przyznaje się dwóch dotacji publicznych na ten sam wydatek.
2. Lista Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM) – w przypadku pomp ciepła zaleca się wybór urządzeń znajdujących się na tej liście, co świadczy o ich wysokich parametrach.
3. Termin naboru – większość programów działa w trybie ciągłym, jednak może się okazać, iż pula środków ulegnie wyczerpaniu.
4. Kryteria dochodowe – w wielu projektach (np. Czyste Powietrze, Ciepłe Mieszkanie) przewiduje się wyższe kwoty wsparcia dla osób o niskich dochodach.

W roku 2025 przewiduje się znaczący zakres finansowania pomp ciepła z programów rządowych, regionalnych i poprzez ulgi podatkowe. Dzięki temu możliwe jest otrzymanie choćby kilkudziesięciu tysięcy złotych na modernizację systemu grzewczego, co znacząco obniża całkowity koszt zakupu i montażu. Dodatkowe rozwiązania, takie jak Mój Prąd czy preferencyjne kredyty, sprzyjają budowie kompleksowych systemów OZE, w których pompa ciepła współpracuje np. z instalacją fotowoltaiczną.

Korzystanie z takiego wsparcia przekłada się na czystsze powietrze oraz redukcję kosztów w dłuższej perspektywie. Przy zastosowaniu formy bezosobowej widać, iż wiele możliwości wsparcia finansowego jest w zasięgu właścicieli domów i mieszkań w całej Polsce. Warto mieć na uwadze opisywane programy i dopilnować terminów, aby w pełni wykorzystać potencjał dofinansowań do pomp ciepła w 2025 roku.