Energy Efficiency Networks (EENs) stają się jednym z kluczowych narzędzi wspierających transformację przemysłu. Jak pokazuje najnowszy komentarz IEA autorstwa Emmy Mooney, Vidy Rozite i Kristiny Klimovich, udział w takich sieciach może przyspieszyć wdrażanie działań oszczędnościowych i przynieść korzyści zarówno przedsiębiorstwom, jak i rządom.
Dlaczego sieci EEN są potrzebne?
Choć potencjał efektywności energetycznej w przemyśle jest ogromny, jego wykorzystanie pozostaje ograniczone. Firmy często napotykają bariery finansowe, technologiczne czy organizacyjne, które trudno pokonać samodzielnie. Sieci EEN pozwalają jednak na wymianę doświadczeń, wspólne testowanie rozwiązań i obniżanie kosztów wdrożeń.
Analiza sieci w Szwecji (2014–2018) wykazała, iż uczestniczące przedsiębiorstwa osiągnęły lepsze wyniki niż te objęte standardowymi audytami energetycznymi. W Niemczech 94% spośród 3 tys. firm w EEN zadeklarowało, iż poleciłoby uczestnictwo innym.
Współpraca z rządami zwiększa skuteczność
Największe efekty przynoszą sieci powstające we współpracy z administracją publiczną. Rządy mogą dzięki nim:
- ułatwić wymianę wiedzy poprzez studia przypadków i wizyty w zakładach,
- wspierać innowacje i modernizację przemysłu,
- budować zaufanie i uzyskiwać bezpośrednie informacje zwrotne o politykach.
Przykłady z różnych państw pokazują skalę korzyści:
- Irlandia: Large Industry Energy Network zrzesza ponad 200 firm odpowiadających za 1/5 krajowego zapotrzebowania na energię. W 2022 r. oszczędności wyniosły 780 GWh i 58 mln euro.
- USA: program Better Plants obejmuje 270 producentów z 3 700 zakładów. Od 2009 r. oszczędności energii sięgnęły 820 TWh, a finansowe 14,1 mld USD.
- Nigeria: pierwsze pięć firm w sieci oszczędziło 280 mln NGN rocznie.
- Wietnam: sieć obejmuje już ponad 17 tys. firm i 600 stowarzyszeń.
Rola partnerstw i organizacji branżowych
Obok inicjatyw rządowych działają też sieci tworzone przez organizacje branżowe i izby handlowe. W Kenii czy Korei Południowej pomagają one testować nowe technologie w tzw. regulatory sandboxes. Z kolei międzynarodowe inicjatywy, jak Energy Efficiency Movement (500 firm w 49 krajach), promują współpracę biznesu i administracji.
Najlepsze praktyki dla rządów i przemysłu
IEA wskazuje kilka kluczowych wniosków z dotychczasowych doświadczeń:
- aktywne wsparcie rządowe zwiększa wiarygodność i zaangażowanie firm,
- sieci należy projektować zgodnie z priorytetami polityki (np. branża, region),
- jasne cele oszczędności energii zwiększają efektywność,
- konieczne jest rzetelne monitorowanie i weryfikacja wyników,
- wspólne ramy wymiany danych ułatwiają pokonywanie barier prywatności,
- współpraca z istniejącymi stowarzyszeniami zwiększa skuteczność rekrutacji członków.
- CurrENT uruchamia interaktywne mapy innowacji sieciowych w Europie – transparentność i efektywność pod lupą
- IEA: przemysł zużywa coraz więcej energii, a efektywność stoi w miejscu
- Unijne cele efektywności energetycznej na 2030 rok zagrożone. „Luka wielkości Belgii” – alarmuje Komisja
Źródło: IEA
